Hoe kan het dat we makkelijk misinformatie accepteren? Heeft dat te maken met wat we willen geloven? Of wat we verwachten dat waar is?
Wanneer we informatie lezen, is net als bij alle relativiteit het perspectief of wel het ‘reference frame’ van belang. Wat weet je zelf van het onderwerp, wat weet je van de schrijver en in wat voor toon is het geschreven. Ook is het belangrijk wat jouw eigen emotionele stand is op het moment dat je het leest.
Immers, als je gefrustreerd bent of blij, bepaalt sterk hoe je een tekst leest en hoe je de woorden interpreteert.
Neem het voorbeeld dat er een nieuw stadion wordt gebouwd in jouw stad. Je bent gefrustreerd, want je buurman heeft alweer een conifeer verknoeid tussen jullie tuinen. Waarschijnlijk zul je ook kritisch naar het bericht kijken dat er een nieuw stadion komt. Vooral als dat stadion in jouw wijk komt. Je hebt namelijk al het gevoel dat je niet gewaardeerd wordt door je omgeving en kunt je dus ook benadeeld voelen door deze nieuwe ‘invasie’ van je leefomgeving.
Neem nu hetzelfde voorbeeld, maar je voelt je goed. Je hebt net opslag gekregen op je werk. De vereniging waarvoor het stadion bedoeld is, daar ben jij fan van en ze hebben het laatste kampioenschap gewonnen. Hoe goed voelt het dan, dat HUN stadion bij JOU in de wijk komt?! Top toch?
Je ziet bij het bovenstaande dat er veel losstaande, maar ook gecombineerde emoties kunnen leiden tot het accepteren van een bericht. In dit geval is het een door een partij buiten jouw invloedssfeer gekozen actie en inmiddels een voldongen feit. Als het een stuk gegeven was geweest dat niet vast stond, had jouw gemoedstoestand dezelfde effecten gehad bij het accepteren of afwijzen van de informatie. Hierboven hebben we nog niet meegenomen hoeveel je weet van het onderwerp. Ben je een stadsarchitect of een penningmeester van een vergelijkbare vereniging? Ben je een aannemer of klimaatactivist die al jaren bezig is met het groenbeleid of bedreigde diersoorten in de wijk/omgeving?
Het is belangrijk om bij het lezen van informatie een stukje eerlijkheid neer te leggen bij jezelf: Ben jij genoeg voorbereid om de inhoud van het stuk te beoordelen. (kijk ook bij Validitetisbeginsel)
Wees je vooral bewust van het feit, dat éénmaal een mening te hebben gevormd, niet betekent dat je daar vast in zit. Je kunt meningen net zo vaak veranderen als broeken die je in de kast hebt. Wees altijd eerlijk tegen jezelf, dat is het belangrijkste.